Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Pirolo(-segoundo)
Orthilia secunda
Ericaceae
Nom en français : Pyrole unilatérale.
Descripcioun :Aquelo pirolo dóu gènre Othilia trachis souto li pin e li faiard de mountagno, e proche di rousage. Fai de rizoumo ço que douno uno coulounìo. Li fueio, basalo, soun óuvalo e rèston dóu tèms de l'ivèr. Se destrìo dis àutri pirolo qu'a si flour, que tiron sus lou verd, en grapo tóuti dóu meme coustat. Coumpara emé li pirolo di gènre Pyrola e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orthilia
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiuéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Terraire safrous
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Orthilia secunda (L.) House, 1821
(= Pyrola secunda L., 1753 )